Alman şatosuna saklanmış olarak bulunan, carrara mermerinden yapılmış oldukça gerçekçi ve ürkütücü heykelin kimin üretimi olduğu merak konusuydu. Bu gizemli kafatasını 17. yüzyılda Barok heykeltıraş Gian Loernzo Bernini tarafından Papa VII. Alexander’ın isteği üzerine ürettiği ortaya çıktı.

The Art Newspaper’ın haberine göre küratör, kafatasını cam bölmenin dışarısında görmenin farklı bir deneyim olduğunu dile getirirken “Tam anlamıyla şaşkına döndüm. Korkutucuydu ve kendine has bir aurası vardı” diye konuştu. Kafatası, II. Augustus’un (Saksonya hükümdarı, Polonya Kralı ve Litvanya Dükü) 1728’de satın aldığı Roma’daki Chigi ailesinin koleksiyonunun bir parçasıydı.

Sanatçısı bilinmeyen bu heykel, restorasyon atölyesinde meraklı bir heyecan yaratmıştı. Kryza-Gersch “Herkes (kafatasına) aynı tepkiyi verdi” dedi. “Bir masanın etrafında durmuş ona bakıyorduk. Soru, bunu kimin yaptığıydı. Roma kökenli olduğu için biri şakayla karışık ‘belki de Bernini’dir’ dedi”.

Dresden arşivlerini araştırmay koyulan küratör, II. Augustus’un baş sanat alıcısı Raymond Le Plat’ın yazışmalarında “ünlü kafatası”ndan ve sanatçı Gian Lorenzo Bernini’den söz ettiğini öğrendi. Bu gelişmeyi “şakalar gerçek oldu” şeklinde yorumladı.

Küratör daha detaylı bir araştırma için Chigi arşivlerini ve Bernini literatürünü incelemeye başladığında VII. Alexander’ın 1655’te Papa olarak atandıktan üç gün sonra, Bernini’yi lahiti ve çeşitli sanat eserleri için görevlendirdiğini buldu. VII. Alexander’ın atanmasından kısa bir süre sonra, Roma’da veba salgını patlak verdi. Papa, ölümün yakınlığının hatırlatıcıları olarak oyulmuş kafatasını masasının üzerinde, lahit kapağını ise yatağının altında tuttu.

Kafatası, Dresden’deki State Art Collections’da açılan “Bernini, the Pope and Death” adlı sergide, 5 Eylül’e kadar ziyarete açıktır. Elini kafatasına koyan VII. Alexander’ın bir portresi de sergilenmekte olan iki düzine eserin içerisinde yer almaktadır.

Sergi sürecinde uzun yıllardır kime ait olduğu bilinmeyen mermer eserin yaratıcısı öğrenilmiş oldu ve eser ilk kez Bernini adı eşliğinde izleyiciyle buluştu. Kryza-Gersch konuyla ilgili olarak “Bu sefer tüm parçalar güzel bir yapboz gibi bir araya geldi.” dedi.



Kaynak: ArtDog İstanbul

Hazırlayan: Özge Altıntop