İnsan varoluş evreninde yok oluşlar ve kopuşlar yaşayarak kendini var eder. Bu var etmenin güdümünde hem kendiliğini hem de kendiliğini şekillendiren doneleri bizlere sunar. Peki bu varoluş evrenini metaverse yani sanal bir aleme indirgediğimizde sanal âlemde yaptığımız edim ve eylemler yaşanılan hayatı nasıl etkiler ve etkileyecektir?
Teknolojinin gelişmesiyle insan varoluş serüvenini yaşanılan hayatın bir üst veya alt formu olan sanal bir âleme yükleme yapmıştır. Bu yüklemenin perspektifinde bireyin kendiliği gerçek kimliğiyle örtüşen bir durum mudur yoksa gerçekliğin arkaik yapısından mı şekillenir? Çünkü sanallığın sunduğu özgürlük ve mahkumiyet kişinin kendi tercihi olduğu gibi aynı zamanda toplum tarafından dayatılan bir alanda oluşturmaktadır. Nasıl mı? Elimizin altında bulunan telefonlar üzerinden konumuza bakacak olursak kullandığımız uygulamalar hem kişisel tercihimiz hem de etrafımızla örtüşmemizi sağlayan postulatlardır. Kısacası hem kendimizi gösterme hem de gösterdiğimiz kendiliğimizi diğer insanlara sunma isteğidir. Bu yüzden insan homo sapiens tanımından homo like us evrimine dönüşmüştür.
Peki homo like us nedir? Homo like us, bireyin ben olmasını diğer insanlar tarafından beğeni düzenine sunmasıdır. Bu bağlamda homo like us arkaik yapımızda olan beğeni, tutku ve arzu edilen duygu durumlarımızı sanal bir evrende kendini gerçekleştirmesidir. İşte bu yüzden homo like us insanın olmak istediği ve olduğu gibi sac ayaklarına dayanan bir denklemdir. Yani Feud'un kurmuş olduğu id-ego-süper ego kavramlarıyla örtüşen bir yapıdır. İd, bireyin olmak istediği; ego, bireyin olmaklığı ve süper ego; bireyin olduğu olarak anlaşılabilir. Bu üçlü yapından hareketle homo like us köklerini id üzerinden şekillendirerek kendini sanal alemde var ederek kendini gösterir. Kısacası id, homo like usu canlandıran bir psükhedir. Buradan hareketle arzu, tutku ve beğeni insanın arkaik yapısını besleyen bir açılımdır. Böylelikle birey olmak istediği kişiyi ortaya koymak için teknolojinin sunduğu diyagramları kullanarak kendiliğini gerçekleştirmek istemiştir. Ancak bu istenç yine teknolojinin kuralları dahilinde olacaktır. Ve kurulan teknolojik harmoninin kuralları hayatın kuralları gibi sabitlere bağlı olmakla birlikte aynı zamanda aykırılıkları da barındıracaktır. Tıpkı salt bir özgülük mahkumiyeti gibi içsel bir tutumun istenciyle kendini var eder ve edecektir.
Sonuç olarak homo sapiesnten homol ike usa evrim geçiren insan teknolojinin sunduğu sanal evrende idin sunağı haline gelmiştir. ve bu kurban olma zihniyeti hem bireyin hem de toplumun dayatmasıyla açığa çıkmıştır. Öncelikle bireyin kendi tercihi olması kendiyle barışık bir hâlde olmasını koşul olarak anlaşılabileceği gibi toplumun dayatmasıyla ortaya çıkansa bireyin kendilik çatışmasını göstergesidir. Ve bu iki bağıntıda yine birey olma şuuruyla alakalıdır. Bu yüzden bireyin ben olma ve benliğiyle hem kendine hem de toplumla kucaklaşması gerekmektedir. Ve bu yine bireyin seçimi, tercihi ve kararıdır.
Dizi Önerisi: Kiss Me First
