Bir ara kıyıda köşede kalmış (!) aşk şiirlerini derlemeye koyulmuştum. Latin Amerika'nın en sevilen şairlerinden Mario Benedetti'nin "Corazón Coraza"(Zırhlı Kalp) adlı şiirini çevirmeye uğraşıyordum İspanyolcadan. Çevirirken metnin dokusunu parça parça edip yapısökümcüleri haklı çıkarıyordum sanki. Fakat böyle bir yorumun da olması gerektiğini düşünmeden edemiyordum. Başlığı doğrudan çevirdiğimde "zırhlı kalp" anlamı ortaya çıkıyordu fakat şiirin metinsel bütünlüğü sayesinde "Kalbindeki Miğfer" olarak da çevirebildiğimi fark ettim.


İspanyolcada porque, “çünkü” demek ve çağrışımsal bir kelime. por qué olarak ayrı yazıldığında ise "neden" sorusuna dönüşebiliyor büyülü bir şekilde. Şiirin bu kelimeyle kurduğu iskelet gerçekten harika. Türkçeye çevirmek isteyince tabii çok daha büyük bir ustalık gerektiriyor bu iskeleti kurmak açısından. Elimden geldiği kadar şiirin bütünselliğini korumaya çalışsam da bir yerde her çeviri, şiirin özgünlüğünü elinden almak zorunda. Bu yüzden çevirinin aslında bir yanılsama olduğunu her seferinde bu şiirler sayesinde öğrenmeye devam ediyorum. Bu kadar gevezelikten sonra sizi şiirle baş başa bırakma zamanı gelmiştir diye düşünüyorum. Keyifli okumalar!



Kalbindeki Miğfer


Çünkü varla yok arası

çünkü seni düşünüyorum

çünkü gece geçiyor ve ben senden bahsediyorum

çünkü resimlerini almaya geldin, tüm bu resimlerden daha iyi halinle

güzelliğinin ölçüsü yok, belki tırnakla ruh arasında bir yerde

küçük ve iyi huylu gururuyla

kalbindeki miğferinle

çünkü benimsin

çünkü benim değilsin

çünkü sana bakıyorum ve azalıyorum baktıkça

ölmekten daha kötüsü, sana bakamamak

sevememek seni yakınımda



Çünkü istediğin yerde hayat kurabilirsin

oysa yalnızca seni sevdiğim yerler hayat verir sana

çünkü ağzın kan revan

ve hissettin çaresizliği

sevmek zorundayım seni,

sevmeliyim seni



Bu yara bir kez daha kanatsa bile

arayıp da bulamasam bile seni

ve gece geçse de üzerimizden

sen varsın,

kim bilir belki de yoksun yanımda



Corazón coraza


Porque te tengo y no

porque te pienso

porque la noche está de ojos abiertos

porque la noche pasa y digo amor

porque has venido a recoger tu imagen

y eres mejor que todas tus imágenes

porque eres linda desde el pie hasta el alma

porque eres buena desde el alma a mí

porque te escondes dulce en el orgullo

pequeña y dulce

corazón coraza

porque eres mía

porque no eres mía

porque te miro y muero

y peor que muero

si no te miro amor

si no te miro

porque tú siempre existes dondequiera

pero existes mejor donde te quiero

porque tu boca es sangre

y tienes frío

tengo que amarte amor

tengo que amarte

aunque esta herida duela como dos

aunque te busque y no te encuentre

y aunque

la noche pase y yo te tenga

y no.

Mario Benedetti