Romeo ve Juliet, Othello, Hamlet, Macbeth ve Kral Lear gibi oyunların yazarı olan Shakespeare’in esas adı Şeyh Pir miydi ve gizli bir Müslüman mıydı? Hamlet'teki "To be or not to be" kısmının gerçek hali acaba "Töv be or not töv be" şeklinde miydi? Yoksa Shakespeare diye biri hiç yaşamadı mı?


Bu tür gerçekdışı iddialardan kurtulmanız için hazırladığım bu okuma rehberi, aslında oldukça detaylı ve yeterli bir okuma rehberi olacak. Çünkü Shakespeare'den okuduğum 42 adet kitabı herkesin okumaya zamanı olmayacağını bildiğim için ben de en önemli bulduğum kitaplar konusunda bir okuma rehberi hazırlayacağım.


İsterseniz aşağıda yazdıklarımı ve okuma rehberini daha detaylı olarak bir video şeklinde de izleyebilirsiniz: https://youtu.be/rGxh2RVjmNU

                         

Öncelikle Shakespeare diye biri hiç yaşadı mı? Mina Urgan'ın Shakespeare ve Hamlet kitabında Shakespeare'in aslında kim olduğuna dair bugüne kadar şu isimlerin ortaya atıldığı söylenmiş: Francis Bacon, Earl of Southampton, Lord Rutland, Sir Walter Raleigh, Earl of Derby, Earl of Oxford, Christopher Marlowe. Shakespeare diye birinin hiç yaşamadığını, onun esasında Francis Bacon olduğunu söyleyenler konusunda ise şöyle diyor Mina Urgan:

"Bu tür iddiaları ileri sürenlerin ya bilgisiz ya şarlatan ya da delirmiş olduklarını kabul etmek zorundayız." (s. 31)


Mina Urgan'ın dediği gibi biri olmak istemiyorsanız bir de biyografi yazarı Park Honan'ın Shakespeare: Bir Yaşam biyografi kitabında William Shakespeare'in tapularından arazilerine, oynattığı tiyatrolardan bağlı olduğu tiyatro kumpanyalarına, arkadaşlarından oynattığı oyunculara, eşlerinden çocuklarına kadar olan bütün bilgiyi görebilirsiniz.


Ayrıca Shakespeare neredeyse her oyunu için bir kaynaktan ya da eski bir hikayeden beslenmiştir fakat kitaplarına kendi Shakespeare özünü her zaman katabildiği için gerek çevirmen ve tiyatrobilimci Özdemir Nutku'nun onun için yazdığı önsözlerde gerekse de Shakespeare için yazılmış biyografi kitaplarında onun bu eserleri nasıl tekrar ele alıp kendi dönemine ve kişiliğine de özgün bir şekilde uyguladığını anlayabiliriz.

                   

Bu kadar şey dedikten sonra sıra Shakespeare'in bütün kitaplarını okuduğum için önermeye hakkımın ve deneyimimin olduğunu düşündüğüm okuma rehberi kısmına gelsin.


Bütün kitaplarını okumayayım ama Alıntılarla Yaşıyorum'un en önemli bulduğu kitapları okuyayım sırası:

- Özdemir Nutku, Dram Sanatı (Tiyatro konusunda bir başlangıç bilgisi elde etmenizi sağlar.)

- Alfa Yayınları, Shakespeare Kitabı (Okumalarınız sırasında kronolojik bir sıra takip etmek istiyorsanız bu kitabı bölüm bölüm takip edebilirsiniz.)

- Hırçın Kız

- Titus Andronicus

- Aşk ve Anlatı Şiirleri

- Romeo ve Juliet

- Venedik Taciri + Olmak ya da Olmamak filmi (1942) ile Piyanist filmi (2002)

- Kral IV. Henry 1-2

- Windsor'un Şen Kadınları

- Julius Caesar

- Hamlet

- Soneler

- Othello

- Kral Lear + Kurosawa'nın Ran filmi (1985)

- Macbeth + Yumuşak Kalpler filmi (1949)

- Antonius ve Kleopatra

- Coriolanus'un Tragedyası

- Shakespeare için yazılmış biyografi kitaplarından en az 1 tanesi (Mesela bütün kitaplar okunduktan sonra Mina Urgan'ın Shakespeare ve Hamlet kitabını okumak gayet yeterli olur)


Böyle bir okuma sırası önermemin sebebi ise hem Hırçın Kız, Titus Andronicus ve Romeo ve Juliet gibi serbest dönem eserlerini tanıyacak olmanız hem Shakespeare'in yükselmeye başladığı dönem olan I. Elizabeth dönemi içinde yazılmış Venedik Taciri, Julius Caesar, Hamlet gibi eserleri okuyabilecek olmanız hem de olgunluk dönemi olan I. James dönemi içinde yazılmış Othello, Kral Lear, Macbeth ile Antonius ve Kleopatra gibi eserlerle tanışma fırsatınızın olması. Yani 42 kitaplık Shakespeare külliyatının tadını 15 kitap şeklinde okuyarak da alabilirsiniz diye düşünüyorum.

                   

Ama eğer ki kronolojik sırayla bütün kitapları okumak istiyorsanız:

Veronalı İki Soylu Delikanlı

Hırçın Kız

Aşk ve Anlatı Şiirleri

II. Richard

Kral IV. Henry-1

Kral IV. Henry-2

Kral V. Henry

Kral VI. Henry-1

Kral VI. Henry-2

Kral VI. Henry-3

III. Richard

Kral VIII. Henry

Titus Andronicus

Yanlışlıklar Komedyası

Aşkın Emeği Boşuna

Romeo ve Juliet

Bir Yaz Gecesi Rüyası

Kral John'un Ölümü

Venedik Taciri

Windsor'un Şen Kadınları

Kuru Gürültü

Julius Caesar

Size Nasıl Geliyorsa

Hamlet

On İkinci Gece

Troilus ve Cressida

Soneler

Kısasa Kısas

Othello

Kral Lear

Atinalı Timon

Macbeth

Antonius ve Kleopatra

Yeter ki Sonu İyi Bitsin

Pericles

Coriolanus'un Trajedisi

Kış Masalı

Cymbeline

Fırtına

İki Soylu Akraba

Cardenio

Biyografi kitaplarından da Terry Eagleton'ın William Shakespeare, Mina Urgan'ın Shakespeare ve Hamlet, Park Honan'ın Shakespeare: Bir Yaşam, Talat Sait Halman'ın Türk Shakespeare ve Alfa Yayınları'nın Shakespeare Kitabı gibi ekstra kitaplarını okuyabilirsiniz.


4 aylık bir emek sonucu böyle bir okuma rehberi hazırlayabildim, bu yüzden daha çok okurun faydalanabilmesi için beğenilerinizi eksik etmezseniz sevinirim, emeğe saygı +rep. Ayrıca Shakespeare ve kitapları hakkında aklınıza takılan şeyler varsa yorumlarda da bana soru olarak yazabilirsiniz. Keyifli okumalar dilerim.