Gurur: her ne kadar sözlükte "kendini beğenme, büyüklenme" olarak yazılsa da, en yakın anlamını Schopenhauer'dan okudum.
Diyor ki gurur, içerden doğan, kişinin "kendi üstün değerine" kesin bir kanıyla doğrudan duyduğu saygıdır...
Sözlük anlamındaki gibi kendini beğenmişlik ise; bu saygıyı dışardan, yani kendi üstünlüğü hakkındaki kanıyı, başkalarında uyandırma arzusunu, dolaylı olarak elde etme çabasıdır...
Diyelim ki birinin başına kötü hissettiği bir olay geldi. Kişi hakkının bu olmadığı düşüncesiyle ve ardından "çocukken olduğu gibi, hakkını geri alma niyetiyle, aynı davranışı ya da daha fazlasını yapar el gördüğüne. Bunu hak görür çünkü "özüne"...
İşte üflendiyse ilk "sur"u kulağına kişinin, derdi hakkını eşitlemek iken hak ettiğini zaten aldığını görür, öğrenir.
Orada açılır Mevlana' ya göre şeriat kapısı...
Eğer pişman olursa kişi, anlamıştır dersi olduğunu, oturur çalışır dersine ki kaldığı sınavdan bir dahakinde geçebilsin.
Hele bazısı vardır ki acıyı taşıyan ele öfkelenir aklından binbir hiddet geçer ama bilir bunun kendi dersi olduğunu, yatıştırır içindeki hayvanını, bekler doğru cevabın açıklanmasını...
Sabrıdır sınavı...
Hah der Mevlana işe burası tarikat kapısı...
İyi insanlar bu iki kapı arasında gider gelir, gider gelir, gider gelir...
Rumi, "Kişi olur da bir gün gerçekte olanı merak eder ve başına gelen musibete de, mucizeye de sadece bakabilmeyi öğrenince ancak, açılır." der hakikatin kapısı...
"Dayanağın ne kadar kuvvetli imanına, sabredebilir misin bilmem, gerçekler acıtır ama; acıdır insani iyi eden...Eee hakikatleri görmeye meyletmek ise marifet gerektirir... İyileştirdiğin kalbinin maharetini göster haydi bakalım." der açmak için bu kapıyı...
Bunları öğrendikçe sormadan edemiyorum demek ki tek hâkimi kendisi mi insanın, hakkını vermek ve almak için...
Zormuş yahu...
Gururdan bahsediyorduk ya hani, en ucuz türü ulusal gururmuş bu arada...
Çünkü dünyada gurur duyabileceği hiçbir şeyi olmayan her acınası kişi, ait olduğu ulustan, gurur duyarmış son çare olarak...
Kendini beğenmişlik kişiyi konuşkan yaparken gurur ise suskun yaparmış mesela...
Şifa diliyorum o vakit kendime de bize de...
