İsraf, insanın eylemlerinde haddi aşması, itidali, orta yollu davranmayı terk etmesi anlamına gelmektedir (Kayhan, 2006, s.153- 154). Gereksiz kullanım ve harcamalar da israf olarak nitelendirilmektedir (Yılmaz, Alıcı ve Karaman, 2017, s.58). Kişinin sahip olduğu maddi ve manevi varlığını, zamanını, emeğini, parasını, vs. fayda sağlamayan alanlarda sarf etmesi (Seyyar, 2015, s.309; Türk Dil Kurumu [TDK], sozluk.gov.tr) gibi anlamlara gelir. Hayatın her alanında israf görülür.


Tüketim toplumları, gerekli gereksiz olduğuna bakmadan her şeyi tüketmek isterler. Bu tüketimde reklamcılık önemli bir rol oynamaktadır. Reklamlar, bireyleri bir şeyleri almak için cezbeder ve genelde başarılı da olurlar. Reklamcılık başta olmak üzere israfın oluşmasında sosyal nedenler de büyük rol oynar. Bir şeye ihtiyacı olmasa bile bireyler, çevresindeki herkes bir şeye sahipse veya o şey moda ise satın almak isteyebilirler. Bunları yaparken aslında kimse israf ettiğini düşünmese de gereğinden fazla alınan eşyalar, kıyafetler, çöpe atılan ekmekler, yemekler, gereksiz kullanılan su, bize bunu kanıtlıyor. Ekonomik olarak bakıldığında bunları satmak üreticilere fayda sağlar. Herkesin ekonomiye katkısı olmuş olur ancak israf etmeye devam edersek ilerleyen zamanlarda bunları bulmak veya almak o kadar kolay olur mu? Çoğu insan alışveriş yapmayı sever ama bu şekilde devam edilirse ilerde alışveriş bağımlılığı artacak ve alışveriş hastalık boyutuna gelecektir. Eğer ki moda olsun, marka olsun diyerek pahalı markalardan alışveriş yapılmaya devam edilirse, ilerde en ufak eşyalarda bile çok yüksek fiyatlarla karşılaşabilme ihtimalimiz yüksek. Alışverişe bu kadar çok para harcamak paranın da israf edilmesine yol açar.


En çok dikkat edilmesi gereken benim fikrimce suyun israfıdır. Şu anda bile su sıkıntısı çekiyorken elimizde olan suyu gereksiz ve boşa kullanırsak ileride bu durum daha büyük sorunlara yol açacaktır. Bu konuda herkesin gerekli özveriyi göstermesi gerekir. Aksi takdirde su bulmak için herkes birbiriyle yarışacak ve yüksek fiyatlar ödeyerek suya ulaşmaya çalışacaktır. Şüphe yok ki gıda konusunda da büyük israflar oluyor. Bazı insanlar bir ekmek bile alamazken bazı insanlar fazlaca alıp bozuyorlar. Ya da bazı restoranlar gereğinden fazla yemek yapıp, kalanları ise çöpe atıyor. Bu kadar yemek israf edilmeye devam edilirse ürün fiyatları da aç kalan insan sayısı da artacaktır. Yapılması gereken gereğinden fazla ürünleri almamak, ve gerektiği kadar pişirmektir.


Enerjinin varlığı hepimizin hayatı için önemlidir. Enerjinin israf edilmemesine oldukça dikkat edilmesi gerekir. Özellikle, kömür, doğalgaz petrol gibi tükenebilir enerji kaynaklarının doğru kullanılması önemlidir. Ülkemizde bu kaynakları dışardan aldığımız için ekstra özen göstermeliyiz, aksi takdirde ilerde bunlara ulaşamazsak ciddi sorunlara yol açar. Ekonomik açıdan her alanda büyük problemler yaşanır. Bireyler, ekonomik sıkıntıların içine düşer, her şeyin fiyatı artar. Bunun için herkesin bilinçlendirilmesi ve enerji tasarrufunun sağlanması gerekir. Okullarda öğrencilere bunların bilgisinin verilmesi gerekir.


Sonuç olarak israf, hayatımızın her alanında var olan bir olgudur. Bunun önüne geçilmesi için, kişilerin bilinçlendirilmesi ve okullarda israf etmemenin öğretilmesi gerekir. Geleceği düşünmeden israf etmeye devam edersek şu an rahatlıkla ulaşabildiğimiz birçok şeyin gelecekte bulunması çok daha zor hale gelir. Reklamlara, indirimlere kapılmayıp sadece ihtiyacımız olan kadarını almalı, elimizdeki yemekleri, kıyafetleri, suyu israf etmemeye özen göstermeliyiz. Gelecekte daha iyi bir dünya, daha iyi bir yaşam istiyorsak önce kendimiz dikkat etmeli, daha sonrasında ise çevremizi uyarmalıyız.



KAYNAKÇA


Ersoy, F. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İsraf Algısı. Sosyal Bilgilerde Yenilikçi Araştırmalar Dergisi, 92-112.


Güzel, Y., İpek, G., Yıldırım,Yılmaz, T., Babaoğul, M., Şener, A., Buğday, E., & Yücel, S. (2018). Türkiye İsraf Raporu. Ankara: Danışmanlık Medya Organizasyon Tercüme Reklam Yayıncılık Tic. Ltd. Şti.