Bugün mezuniyet günü kutlaması olan gündü. Okula girdiğimde ilk gördüğüm şey herkesin aynı giyinmesiydi ama sanki bir şey eksik gibiydi. Bunu görünce aklıma iş insanları geldi. Aynı düşüncelere ve kıyafete sahip insanlar -sanki kıyafetlerine özgünlük katamamalarının sebebi üstlerinin onların gelişmesini istememesi gibiydi ve yine de üstlerine hizmet ediyorlardı- doğrusu para kazandırıyorlardı ve hepsi mutsuzdu. Ayrıca kimse neden bunları yaptığını bile bilmiyordu, sanki yaptıkları her şeyin nedeni dayatılmış yaşam tarzıydı, düşünmüyorlardı ve çevresindekileri dinleyip bu noktaya gelmiş gibilerdi. Bu insanlar umutsuzdu ve sanki hepsi hayatlarının çabuk bitmesini istiyordu hatta bazıları intihar etmeyi denemişti ama yapamamıştı çünkü anlamıştı ki o kendisini değil, içindeki hisleri öldürmek istiyordu, böyle bir hayat sürmenin pişmanlığını. Bunları düşündükten sonra mezuniyette ne eksik olduğunu anlamıştım. Kravat ve yüzlerinde iğrenç bir ifade yoktu. Kravatlar köleleşmenin resmi simgesi gibiydi, bir kravat takınca senin başka yerde doğmuş, başka olaylar görmüş ve farklı bakış açıları ile yetişmiş bir versiyonuna hizmet ediyordun, ne salaklıktı bu böyle! Herkes gülümseyip sevdikleriyle fotoğraf çekiniyordu ve çok mutlulardı, bu cidden yürek ısıtan bir görüntüydü, bana ne kadar saçma gelse de. Ama bu, insanların kendilerine olabilecekleri bilmemeleri demek değil miydi? Acaba kravat takan insanlar da mezuniyetlerinde böyleler miydi? Acaba mezuniyettekiler de mi kravat takacaktı? Acaba kravat takanları kurtarmanın bir yolu var mıydı?
