"Olmak ya da olmamak" diyor Shakespeare, "işte bütün mesele bu."
Eric From ise sahip olmak ve olmak diye bir ekleme yapıyor: Eğer insan sahip olduğu şeyden ibaretse onları yitirdiğinde kendini de yitirecektir. Böylece yaşamı yanlış kurmanın sonunda moralsiz, yıkık ve acınası bir insan olacaktır.
Evet, olmak sahip olmaktan daha önemli. Ama ben sahip olduklarımla ben'im biraz da. Örneğin kitaplarım. Onları kaybetsem bütün bildiklerimi unutacakmışım gibi geliyor. Eski kitaplığımda çift sıra karmakarışık hale gelmişlerdi. Yeni raflar aldım. Tarih, roman, şiir, felsefe, din vb bölüm bölüm ayırdım. Kafamın içi de düzenlendi sanki, sanki akıl karmaşam gitti. Ya kaybetsem. Demek ki diyorum üstünkörü okumuşum, bende tam yer etmemiş ve gerek duyduğumda elimin altında olması rahatlığına alışmışım.
Oldum diyemiyorum. Olmak ve var olmak. İyiki varım diyorum, var olmak iyidir diyorum ama olmak önemli. Olmak bilgelik demek.
Kimler olmuş diye çevreye bakınıyorum. Siyasetçilere bakıyorum. Herşeyi bilirmiş gibi davranıyorlar, insanları da inandırıyorlar. Bildikleri gibi davranırken ülkeyi ne hale getirdiklerini görüyoruz. Öyleyse 'olmak' onlarda aranmaz, bilge değiller. Gazetecilere, sanatçılara, aydın dediklerimiz bakıyorum. Hayatı, insanları iyi tanıdıklarını, ileriyi görebildiklerini düşünüyorum. Onların da eleştiriden ileri gidemediklerini pek çoklarının da ham olduğunu fark ediyorum. Anlıyorum ki herkes kendini herşeyi bilir, bilge vb göstermeye çalışıyor.
Mevlana'ın bir sözü var: Ya olduğun gibi görün ya göründüğün gibi ol. Yani cehalet kendini bilmemek, farklı göstermek istemektir. Hamlar çok dünyamızda yani cehalet çok.
Olmak demek insanlığını hakkını vermek demek. Yani sadece var olmak değil, sadece bilmek değil, ahlak ta olacak insanda.
Bir de söylemek istediğim, ham insan daha iyi pazarlıyor kendini, olmuş insan mütevaziliğiyle kenarda kalıyor. Kimleri dinleyelim, kimleri izleyelim dediğimizde günümüz piyasası içinden çıkamıyoruz.
Tanrı olmuş insanları söz sahibi, iktidar sahibi yapmamıza yardım etsin, yollarımızı aydınlatsın derim.
